လည္ပင္းနာသက္သာေစဖို႕

������ �� ��
လည္ပင္းနာတယ္ (လည္ေခ်ာင္းနာတယ္) ဆိုတာကလည္း လူေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ခံစားဖူးတဲ့ ေဝဒနာပါ။ အမ်ားအားျဖင့္ ဒီလကၡဏာက အေအးမိတာ၊ အသံအိုးကို အားစိုက္သံုးစြဲမႈ မ်ားတဲ့အခါ၊ အာသီးေရာင္တာ အစရွိတာေတြရဲ႕ အဦးအစ လကၡဏာ တစ္ခုျဖစ္ေနတတ္လို႔ပါ။

အေၾကာင္းရင္းကို မကုသေသးခင္မွာပဲ သက္သာရာရေစဖို႔ အရင္ လုပ္ေဆာင္သင့္တဲ့ ခံရခက္ ေဝဒနာပါ။ ဆရာဝန္ျပဖို႔က လုပ္ကို လုပ္ရမွာ ဆိုေပမယ့္ အိမ္မွာ ေလာေလာလတ္လတ္ လုပ္လို႔ရတဲ့ သက္သာရာ သက္သာေၾကာင္းေလးေတြ သိေစခ်င္ပါတယ္။

ေရာင္ရမ္းနာက်င္မႈေပ်ာက္ေစတဲ ့ ေဆးေတြ

အိမ္မွာ ေဆာင္ထားတတ္တဲ့ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြ Paracetamol, Ibuprofen စတာေတြြကေတာ့ လတ္တေလာ အဆင္သင့္ ေသာက္ႏိုင္တာေတြေပါ့။ Ibuprofen, Diclofenac တို႔လို ေဆးေတြကေတာ့ နာက်င္တာ ေရာ၊ ေရာင္ရမ္းတာေရာ သက္သာေစတတ္တာမို႔ ပိုသင့္ေလ်ာ္ပါတယ္။ အဖ်ားရွိေနရင္လည္း က်ေစပါတယ္။ တစ္ခုပါပဲ၊ ဒီေဆးေတြမွာ အစာအိမ္ ထိခိုက္ေစတဲ့ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳး ရွိတာမို႔ ေသာက္ရမယ့္ ေဆးပမာဏကို သိထားဖို႔၊ အစာနဲ႔ ေသာက္ဖို႔ဆိုတဲ့ အေျခခံအခ်က္ေလးေတြေတာ့ သိထားရမွာပါ။

ဆားရည္နဲ႔ အာလုပ္က်င္း

ဆားရည္ေႏြးေႏြးေလးနဲ႔ မၾကာခဏ အာလုပ္က်င္းတာက လည္ေခ်ာင္းထဲက ေရာင္ရမ္းတာေတြ ေလ်ာ့က်ေစသလို ခၽြဲေတြလည္း ေပ်ာ္ေစပါတယ္။ လည္ပင္းထဲမွာ ခိုးလိုးခုလု ျဖစ္ေနတာေတြ၊ ဘက္တီးရီးယား ပိုးေတြ ဟပ္ထုတ္ဖို႔လည္း လြယ္ကူေစတာ ေပါ့။

ေရမတ္ခြက္တလံုးမွာ ဆားစားပြဲဇြန္းႀကီး တဝက္ထည့္တာက ပံုမွန္ ပမာဏေပါ့။ ငန္တာကို မခံႏိုင္ရင္လည္း ပ်ားရည္ လို အခ်ိဳေလး နည္းနည္း ျဖည့္စြက္လို႔ ရပါတယ္။ အာလုပ္က်င္းတဲ့ ေရကို ေထြးထုတ္ပစ္တာက မ်ိဳခ်တာထက္ ပို သင့္ေလ်ာ္တယ္ ဆိုတာေတာ့ သတိျပဳပါ။

ခံတြင္း ငံုေဆးနဲ႔ ဖ်န္းေဆး

ေခ်ာင္းဆိုး လည္ေခ်ာင္းနာ ေပ်ာက္ေစတဲ့ ငံုေဆးေတြ (Strepsil လိုမ်ိဳး) ငံုလိုက္ရင္ တံေတြးထြက္ေအာင္ ႏႈိးဆြေပးၿပီး လည္ေခ်ာင္းကို စိုစြတ္ေစလို႔ နာက်င္မႈ သက္သာေစ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေဆးအမ်ားစုရဲ႕ ထိေရာက္မႈက ႐ိုး႐ိုး သၾကားလံုး ငံုတာနဲ႔ မထူးလွပါဘူး။ ေအးၿပီး ထံုေစတဲ့ ပူရွိန္းေလးေတြဆို ပိုထိေရာက္ပါတယ္။

တခ်ိဳ႕ လည္ေခ်ာင္းထဲကုိ ဖ်န္းရတဲ့ ေဆးေတြ ကလည္း ငံုေဆးေတြ လိုပါပဲ။ ေရာဂါကို ေပ်ာက္ကင္းေစတာ မဟုတ္ဘဲ နာက်င္မႈကို ယာယီ သက္သာေစတာမ်ိဳး ပါ။ တခ်ိဳ႕ (Mybacin လိုမ်ိဳး) ကေတာ့ ပိုးသတ္ေဆးေလးေတြ ထည့္ထားတာ ရွိတတ္ပါတယ္။

ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးရည္

ေခ်ာင္းဆိုးေနတာ မဟုတ္ေတာင္မွ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ ေဆးရည္ေတြက နာက်င္မႈ သက္သာေစပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အမ်ားစုက အိပ္ငိုက္ေစတာေတြ ထည့္ထားတာမို႔ Non-drowsy ဒါမွမဟုတ္ Non- sedative ဆိုတာမ်ိဳးကို ေရြးခ်ယ္သံုးသင့္ ပါတယ္။ ညဘက္ အိပ္ယာဝင္မွာေတာ့ အိပ္ငိုက္ေစတာေတြ သံုးတာ ျပႆနာ မရွိလွဘူး ေပါ့။

အရည္မ်ားမ်ားေသာက္ပါ

ေနထိုင္ မေကာင္းတဲ့ အခါနဲ႔ လည္ေခ်ာင္းေတြ ေရာင္ၿပီး ကသိကေအာင့္ ျဖစ္ေနတဲ့ အခါေတြမွာ ခႏၶာကိုယ္ ေရဓာတ္ ႂကြယ္ဝေနဖို႔က အေရးႀကီးပါတယ္။ လံုေလာက္တဲ့ ေရပမာဏ ရွိေန မေနကေတာ့ ဆီးေရာင္ကို ၾကည့္ရမွာပါ။ ၾကည္လင္ေနတယ္၊ အဝါႏုေရာင္ ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုရင္ ေရဓာတ္လံုေလာက္တဲ့ အေျခအေနေပါ့။ ဒီလို အေျခအေန ရွိမွလည္း ကိုယ္တြင္း အဂၤါေတြမွာ မ်က္ႏွာျပင္ေတြ စိုစြတ္ၿပီး ဘက္တီးရီးယားပိုးေတြကို တိုက္ခိုက္ဖို႔၊ ဓာတ္မတည့္ ပစၥည္းေတြ ဖယ္ရွားဖို႔နဲ႔ တျခား အေအးမိ လကၡဏာေတြကို တုံ႔ျပန္ဖို႔ အဆင္ေျပမွာပါ။

ဘာအရည္ မဆို ေသာက္သံုးလို႔ ရပါတယ္။ ေရမ်ားမ်ား ေသာက္တာ အေကာင္းဆံုး ဆိုေပမယ့္ သၾကားနည္းနည္းပဲ ပါတဲ့ အခ်ိဳရည္ေတြ၊ နည္းနည္း အငန္ဓာတ္ ပါတဲ့ ဓာတ္ဆားလို အရည္ေတြ ေသာက္သံုးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုမွ မဟုတ္လည္း လူမမာစာ ျဖစ္တဲ့ ၾကက္စြပ္ျပဳတ္ရည္ လိုမ်ိဳးကို ေသာက္သံုးႏိုင္ၾက ပါတယ္။

လက္ဖက္ရည္

ေရေတြခ်ည္း ေသာက္ရတာ စိတ္ပင္ပန္းစရာလို႔ ထင္ေနပါသလား။ သဘာဝ လက္ဖက္ရည္ၾကမ္း ကလည္း လည္ေခ်ာင္း နာတာကို သက္သာေစ ပါတယ္။ အခ်ိဳေျခာက္၊ အၾကမ္းေျခာက္ ဘာမဆို သံုးႏိုင္ပါတယ္။ လက္ဖက္စိမ္း ခပ္္ၿပီး ေသာက္လည္း အဆင္ေျပပါတယ္။ လက္ဖက္မွာက အင္တီေအာက္ဆီဒင့္ေတြ ပါဝင္တာမို႔ ကိုယ္ခံအား ျမင့္မား ေစသလို ေရာဂါပိုးေတြကိုလည္း တိုက္ထုတ္ႏိုင္စြမ္း ရွိပါတယ္။

ပိုၿပီး အရသာရွိ၊ ထိေရာက္ဖို႔ ပ်ားရည္ေလး တဇြန္းေလာက္ ထည့္ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။ သူကလည္း ပိုးသတ္ႏိုင္တဲ့ စြမ္းရည္ ရွိတာမို႔ အနာက်က္ ျမန္ေအာင္ ကူညီေပးရာ ေရာက္ပါတယ္။

ၾကက္စြပ္ျပဳတ္

ဒါကေတာ့ လူမမာစာေပါ့။ အထူးသျဖင့္ အေအးမိ ေရာဂါ အတြက္ ေဆးတခြက္ပါပဲ။ လည္ပင္းနာတာလည္း သက္သာ ေစပါတယ္။ ၾကက္စြပ္ျပဳတ္မွာ ပါတဲ့ ဆိုဒီယမ္က ေရာင္ရမ္းမႈ သက္သာေစသလို အဝင္ေခ်ာတဲ့ အစာတခု ျဖစ္လို႔ ပါပဲ။

ေနမေကာင္းသူ အတြက္လည္း စြပ္ျပဳတ္က ခံတြင္းလိုက္ ပါတယ္။ အစာစားတာက လည္ပင္းနာ ေနခ်ိန္မွာ ဆိုရင္ အခံရ ခက္လွပါတယ္။ အာဟာရရွိတဲ့ စြပ္ျပဳတ္ရည္ ကေတာ့ အဝင္မွာ နာက်င္မႈ သက္သာသလို အာဟာရလည္းရွိ၊ ေရာဂါကိုလည္း တိုက္ခိုက္တဲ့ အမယ္စံု ေဆးတခြက္ေပါ့။

အနားယူျခင္း

တကယ္ေတာ့ ေရာဂါအတြက္ အေျဖ မဟုတ္ေပမယ့္ အနားယူတာက လည္ပင္းနာေစတဲ့ ေရာဂါပိုးေတြကို တိုက္ခိုက္ဖို႔ အားယူတဲ့ သေဘာမ်ိဳး ထိေရာက္ပါတယ္။ လည္ပင္းနာေစတဲ့ ေရာဂါပိုး အမ်ားစုက ဗိုင္းရပ္စ္ေတြပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ျဖစ္လာရင္ လုပ္ႏိုင္တာက နည္းနည္းပဲ ရွိတာပါ။ ဒီေတာ့ အျပည့္အဝ အနားယူထားတဲ့ ခႏၶာကိုယ္က ေရာဂါပိုးေတြကို တိုက္ခိုက္ၿပီး နလံအျမန္ထူဖို႔ နည္းလမ္း တခုပါပဲ။

ပဋိဇီဝ ေဆးေတြ

လည္ပင္းနာ ျဖစ္တာရဲ႕ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ေလာက္ကသာ ဘက္တီးရီးယား ျဖစ္တဲ့ Streptococcus pyogens ေၾကာင့္ ျဖစ္ၾကရတာပါ။ အဲဒါကလည္း ေပါ့ေပါ့တန္တန္ သေဘာထားလို႔ေတာ့ မရပါဘူး။ ႏွလံုးအထိ ေရာဂါပိုးက ဒုကၡေပး တတ္တာမ်ိဳး ပါ။ စစ္ေဆးေတြ႔ရွိ တာေတြ အရ ဒီေရာဂါ ေသခ်ာရင္ေတာ့ ဆရာဝန္ညႊန္ၾကားတဲ့ အတိုင္း ပိုးသတ္ေဆး ေတြ တိတိက်က် ေသာက္ရမွာပါ။ ဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ လည္ပင္းနာမွာေတာ့ အဲဒီ ေဆးေတြက အလုပ္ မျဖစ္ဘူး ေပါ့။ ေနေကာင္းသြားတယ္လို႔ ဆိုရင္ေတာင္မွ ေဆးပတ္လည္ေအာင္ ေသာက္ကို ေသာက္ရမယ္ဆိုတာ သတိထား ရပါလိမ့္မယ္။

ရာသီ အကူးအေျပာင္း အေအးမိ၊ တုပ္ေကြးကအစ လည္ပင္းနာေစတဲ့ အေၾကာင္းေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ နာလာၿပီ ဆိုမွျဖင့္ ႀကံဳရာ ၾကားဖူးနားဝ ေဆးၿမီးတိုေတြနဲ႔ ပိုမဆိုးေစဘဲ အနားယူၿပီး အထက္က ေျပာခဲ့တာေလးေတြနဲ႔ သက္သာ ေအာင္ လုပ္ၿပီး ေနသာထိုင္သာ ရွိႏိုင္ၾကမယ္ လို႔ ေမွ်ာ္လင့္မိပါရဲ႕။ ။

Credit: irrawaddy