ဓမၼတာေပၚစဥ္ဗိုက္နာရင္???

အမ်ိဳးသမီးတိုင္း လစဥ္ ရာသီေသြးေပၚေလ့ ရွိပါတယ္။ ရာသီေသြးေပၚျခင္းဟာ  သားအိမ္နံရံအတြင္းမွာရွိတဲ့ အလႊာပါး ကြာက်လာျခင္းေႀကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ေဟာ္မုန္းတန္ခိုးပါပဲ။ ရာသီေသြးဆင္းဖုိ႔ သားအိမ္က ညွစ္ေပးရတယ္။ အဲလိုျဖစ္ဖို႕ မေဟာ္မုန္းေတြက လုပ္ေဆာင္ေပးရတယ္။ အပ်ိဳေဖာ္ဝင္ျပီး အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႔ ရာသီနဲ႕ပက္သတ္တဲ့ေရာဂါေတြ ခံစားရေလ့ရွိတယ္။ ရာသီမလာခင္ ခံစားရတဲ့လကၡဏာေတြကို premenstrual syndromes (PMS) လို႕ေခၚပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီး ၄၀% မွာ ဒီလကၡဏာေတြ ေတြ႕ရတယ္။ တစ္ခါျဖစ္ရင္ ၄-၅ ရက္ခန္႕ၾကာတယ္။

လကၡဏာေတြက-
(၁)ရင္သားတင္းျခင္း
(၂)ရင္ျပည့္ရင္ကယ္ျဖစ္ျခင္း
(၃)အစာအိမ္နာျခင္း
(၄)စိတ္ဂဏွာမျငိမ္ျဖစ္ျခင္း
(၅)ေမာပန္းနံုးခ်ိျခင္း
(၆)ဝက္ျခံထြက္ျခင္း

အမ်ိဴးသမီးေတြရဲ႕ ထက္ဝက္ခန္႕ဟာ ရာသီမလာခင္ ဗိုက္နာတာမ်ိဳး ရွိတတ္ပါတယ္။ ေဆးပညာလို dysmenorrhea လို႕ ေခၚတယ္။ prostagladin ရဲ႕ အာနိသင္ေႀကာင့္ ျဖစ္ရတာပါ။ ဗိုက္နာတဲ့အခါ ဝမ္းဗိုက္ေအာက္ပိုင္း ဆီးစပ္ (သို႕) ခါးေနရာက နာတယ္။ အမ်ားစုဟာ ရာသီမလာခင္ ၁-၂ ရက္ေလာက္ေစာျပီး နာတတ္တယ္။ တစ္ခါနာရင္ ၃-၄ ရက္ေလာက္ ႀကာတယ္။ ကံဆိုးတဲ့ အမ်ိဳးသမီး (၁၀%) ကေတာ့ အိပ္ရာထဲက မထနိုင္ေအာင္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ နာက်င္ေလ့ရွိတယ္။  

ဗိုက္နာရင္ ဘာလုပ္မလဲ

• ဝမ္းဗိုက္ေအာက္ပိုင္း (သို႔) ခါးမွာ ေရေႏြးအိတ္ ကပ္ပါ။
• ဗိုကိကို ညင္သာစြာ နွိပ္ေပးနိုင္တယ္။ ေရေႏြးနဲ႕ ေရခ်ိဳးနိုင္တယ္။
• အိပ္ေနစဥ္ေျခေထာက္ကို ျမွင့္ထားပါ။
• ေယာဂ (သို႔) အေပါ့စားေလ့က်င့္ခန္း တခုခုလုပ္ပါ။
• ေပ်ာ့တဲ့အစားအေသာက္၊ စြပ္ျပဳတ္ ေသာက္ေပးသင့္တယ္။
• ဗီတာမင္အီး အားျဖည့္ေဆး ေသာက္ပါ။
• vitamin B6, vitamin B1, calcium နဲ႕ magnesium ပါတဲ့ အားေဆးေတြက အက်ိဳးရွိတယ္။
• အိုမီဂါသရီး၊ ဆည္းဆာခင္းနွင္းဆီ (EPO) ပါတဲ့ေဆးေတြက ရာသီကိုင္ လကၡဏာကို သက္သာေစတယ္။
• နီတဲ့အသား၊ အခ်ိဳ၊အငန္၊ အရက္၊ ေဆးလိပ္၊ ဘီယာ၊ ဝုိင္ စတာေတြ ေရွာင္ပါ။

ဘယ္ေဆးေတြေသာက္မလဲ

• Mefenamic acid ပါတဲ့ေဆးေတြက အသံုးမ်ားဆံုးပဲ။ dolfenal လို႕ေျပာရင္ လူပိုသိမယ္။ 500mg တေန႕ သံုးၾကိမ္ေသာက္ပါ။
• ရာသီမ်ားရင္ tranexamic acid ပါတာမ်ိဳး ေသာက္သင့္တယ္။ တေန႕ ၂-၃ ႀကိမ္ေသာက္နိုင္တယ္။
• Gofen(ibuprofen) အကိုက္ခဲေပ်ာက္ေဆးကို တေန႕ သံုးၾကိမ္ ေသာက္နိုင္တယ္။
• ဗိုက္အရမ္းနာရင္ meftalspas ေသာက္ေဆးကေတာ့ အေကာင္းဆံုးပဲ။ တေန႕သံုးၾကိမ္ ေသာက္ပါ။
• ဆည္းဆာခင္းနွင္းဆီ (EPO) နဲ႕ vitamin E အားေဆးေတြဟာ ရာသီကိုင္ လကၡဏာေတြကို ေလွ်ာ့ပါးသက္သာေစတယ္။ ရာသီမေပၚခင္ ၄-၅ ရက္ခန္႔ ႀကိဳေသာက္ထားဖို႕ လိုပါတယ္။

Credit : ေဒါက္တာ ေအးမင္းထူး