ေဆးမတည့္တဲ႕အခါ

ေဆးနဲ႔မကင္းႏိုင္ေတာ့ လူေတြအသက္ရွင္ က်န္းမာေရး၊ ေရာဂါဘယေတြ ကာကြယ္ကုသေရးအတြက္ ေဆးဆိုတာ မရွိလို႔မွ မျဖစ္တာ၊ ေရာဂါအေျခအေန၊ က်န္းမာေရးအေျခအေနအရ အေနာက္တိုင္းေဆး ၊အဂၤလိပ္ေဆး) ဒါမွမဟုတ္ တိုင္းရင္းေဆးေတြကို သံုးေနၾကပါတယ္။

လိမ္းေဆးေတြ၊ ေသာက္ေဆးေတြ၊ ထိုးေဆးေတြအားလံုးဟာ အခန္႔မသင့္ရင္ ဓာတ္မတည့္မႈ ျဖစ္ေစႏိုင္တာခ်ည္းပါ။ ဒီေတာ့ ေဆး၀ါးေတြနဲ႔ မကင္းၾကတ့ဲ လူသားေတြမွာ ေဆးမတည့္ဘူးဆိုတ့ဲ ကိစၥၾကံဳရတာဟာ အဆန္းေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။

အဂၤလန္ႏိုင္ငံမွာ ေဆးရံုတက္ေနတ့ဲ လူနာေတြရဲ႕ ႏွစ္ရာခိုင္ႏႈန္းကေန သံုးရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ေဆးနဲ႔မတည့္တ့ဲ ျပႆနာၾကံဳေနရပါတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အျဖစ္အမ်ားဆံုး ေဆးေတြကေတာ့ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြ၊ ပဋိဇီဝ ပိုးသတ္ေဆးေတြနဲ႔ အတက္က်ေဆးေတြပါ။

အဲဒီေဆးေတြ သံုးစြဲသူ တစ္ရာမွာ တစ္ေယာက္ကေန ငါးေယာက္အထိ ေဆးမတည့္တာမ်ိဳးေတြ ေတြ႔ေနရတယ္ လို႔ သုေတသီေတြက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။

ဆရာ၀န္လက္မွတ္မလိုဘဲ ဝယ္ယူသံုးစြဲလို႔ရတ့ဲ OTC (Over the Counter)
ေဆးေတြေရာ၊ ဆရာဝန္လက္မွတ္ပါမွ ေဆးဆိုင္ကေရာင္းခ်ရတ့ဲ POM (Prescription only Medicine) ေဆးေတြေရာ၊ တိုင္းရင္းေဆးေတြေရာ ဓာတ္မတည့္မႈ အႏၱရာယ္က မကင္းႏိုင္ပါဘူး။ အခန္႔မသင့္ရင္ ႀကံဳရႏိုင္တာမို႔ သတိထားရမယ့္ ကိစၥေလးပါ။

ဘာေဆးေတြမတည့္တာလဲ

တကယ္ေတာ့ အရပ္နားလည္ေအာင္ ေဆးမတည့္ဘူး လို႔ ေခၚေဝၚသံုးစြဲေနရေပမယ့္ ေဆးနဲ႔သံုးစြဲသူ အဆင္မေျပျဖစ္သြားက ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စား ခြဲလို႔ရပါတယ္။

ပထမအမ်ိဳးအစားက ေဆးကို ခႏၶာကိုယ္က အလြန္အမင္း တံု႕ျပန္လိုက္တာပါ။ ခုခံအားနဲ႔ ဆိုင္တာေပါ့။ အဲဒါကို Immunological Reaction လို႔ ေခၚပါတယ္။ ေဆးပမာဏ နည္းနည္းေလးနဲ႔ ထိေတြ႔ရံုနဲ႔ကို ျဖစ္ေစတ့ဲ ကိစၥပါ။ သိပ္ၿပီး Sensitive ျဖစ္သြားမ်ိဳးေပါ့။ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ဟိုက္ပါဆန္စစ္တီဗီတီ (Hypersensitivity) ပါ။

ေဆးမတည့္ရင္ အေရျပားမွာဦးစြာလကၡဏာေတြ ေပၚၾကတာ မ်ားပါတယ္။ မ်ိဳးစံုပါပဲ။ အေရျပားမွာ ဘာအကြက္၊ ဘာအဖု၊ ဘာအျပင္မွ မေပၚဘဲနဲ႔လည္း ယားခ်င္ ယားလာတာမ်ိဳးပါ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ေတာ့ မိတ္လိုလို၊ ဝက္သည္းေပါက္တ့ဲအခါ ထြက္လာတ့ဲ အဖုအျပင္လိုပါပဲ။  ေဆးပညာမွာေတာ့ Morbilliform Rashes လို႔ေခၚပါတယ္။ ဝက္သည္းနဲ႔ ဆင္တူတ့ဲ အဖုအျပင္ေတြေပါ့။ အလြန္ယားပါတယ္။

အခ်ိဳ႕က်ေတာ့ အင္ျပင္အကြက္ေတြ အစုလိုက္ အေ၀းလိုက္ေပါ့။ သိပ္ျပင္းထန္တ့ဲ ဓာတ္မတည့္မႈမ်ိဳးမွာေတာ့ အေရျပားဟာ အေတာ္ ထိခိုက္ခံရပါတယ္။ အေပၚယံအေရခြံေတြ လန္ထြက္သြားတာ၊ အခ်ပ္လိုက္ ကြာက်သြားတာ၊ အေၾကးခြံေတြ ထြက္လာလို႔ စသျဖင့္ ဆိုးဆိုးရြားရြား ျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။

စတီဗင္ဂၽြန္ဆင္ေရာဂါစု (Stevens-Jonnion Syndrome) ဆိုတ့ဲ အလြန္ေၾကာက္စရာေကာင္းတ့ဲ ဆိုးက်ိဳးပါ။ တစ္ကိုယ္လံုးရွိ အေရျပား၊ မ်က္စိ၊ ႏွာေခါင္း၊ ပါးစပ္ စတ့ဲ ဒြါရေပါက္ေတြတင္ မကဘူး၊ အသည္းတို႔၊ ေသြးတို႔ပါ ထိခိုက္ၿပီး အသက္ပါရန္ရွာတ့ဲ ေဆးမတည့္ျခင္းမ်ိဳးပါ။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံကအထင္ကရ ဆရာဝန္ႀကီးတစ္ဦးဟာ ဆာလဖာအုပ္စုဝင္ ေသာက္ေဆးေလး ေသာက္လိုက္ တာနဲ႔ အဲဒီစတီဗင္ဂၽြန္ဆင္ ျပႆနာႀကံဳၿပီး အသက္ဆံုးရံႈးရတ့ဲ အျဖစ္ဆိုးရွိခ့ဲဖူးပါတယ္။

တခ်ိဳ႔က်ေတာ့ အေရျပားနဲ႔ အေရျပားေအာက္မွာ ေရာင္ကိုင္းၿပီး ႏႈမ္းခမ္း မ်က္ခြံ၊ မ်က္ႏွာ၊ စတ့ဲေနရာေတြမွာ ထူအမ္းအမ္းနဲ႔ ဖူးေရာင္သြားတာမ်ိဳး ႀကံဳရတတ္ပါတယ္။ Angio-edema လို႔ ေခၚတ့ဲ ဆိုးက်ိဳးပါ။

ဒါ့အျပင္ ေလမ်ိဳႁပြန္ေတြမွာ ေရာင္ၿပီး အသက္ရွဴက်ပ္လာတာ ၾကံဳရႏိုင္တာမို႔ အႏၱရာယ္မ်ားပါတယ္။ ေျပာရရင္ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း ပိတ္သြားၿပီး ေသႏိုင္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေဆးမတည့္လို႔ အေရျပားေပၚ အရည္ၾကည္ဖုေလးေတြ မီးေလာင္ဖုလို ေပါက္တတ္ပါတယ္။

ပိုးသတ္ေဆးတခ်ိဳ႕နဲ႔ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆး တခ်ိဳ႕ဟာ အဲဒီျပႆနာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္ပါတယ္

credit-က်န္းမာေရးရာအျဖာျဖာ