ေသြးလြန္တုပ္ေကြးအႏၲရာယ္ႏွင့္ျပည္သူ႕အသံ

မုိးရာသီႏွင့္အတူေရာက္ရွိလာသည္မွာ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး အႏၲရာယ္ပင္ျဖစ္သည္။ ယခုႏွစ္တြင္ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးအႏၲရာယ္ ကပ္ေရာဂါအသြင္ျဖစ္ပြားလာႏုိင္ေၾကာင္း က်န္းမာေရးပညာရွင္မ်ားက သတိေပးထားသည္။ ရန္ကုန္တိုင္းတြင္လည္း ႏွစ္စမွဇြန္လဆန္းအထိ ေသဆုံးသူကိုးဦးရွိခဲ့ၿပီး အသက္(၁)ႏွစ္မွ (၄)ႏွစ္အရြယ္ကေလးမ်ားပါ၀င္ ေၾကာင္း ျပည္သူ

ဓာတ္ပုံ−ေဂ်ေမာင္ေမာင္(အမရပူရ)

မုိးရာသီႏွင့္အတူေရာက္ရွိလာသည္မွာ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး အႏၲရာယ္ပင္ျဖစ္သည္။ ယခုႏွစ္တြင္ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးအႏၲရာယ္ ကပ္ေရာဂါအသြင္ျဖစ္ပြားလာႏုိင္ေၾကာင္း က်န္းမာေရးပညာရွင္မ်ားက သတိေပးထားသည္။ ရန္ကုန္တိုင္းတြင္လည္း ႏွစ္စမွဇြန္လဆန္းအထိ ေသဆုံးသူကိုးဦးရွိခဲ့ၿပီး အသက္(၁)ႏွစ္မွ (၄)ႏွစ္အရြယ္ကေလးမ်ားပါ၀င္ ေၾကာင္း ျပည္သူ႕က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနမွ သိရသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ေသြး လြန္တုပ္ေကြးအႏၲရာယ္ကုိ မည္သုိ႔ကာကြယ္မလဲ၊ ျဖစ္ပြားလွ်င္ အျမန္ ဆုံးေပ်ာက္ကင္းေအာင္ မည္သုိ႔လုပ္ေဆာင္မလဲဆုိျခင္းကုိ ျပည္သူမ်ား ၏အသံစုစည္းကာ ေဖာ္ျပလုိက္ပါသည္။

ေဒါက္တာေကသီထြန္း (ကေလးအထူးကုဆရာ၀န္ႀကီး)

ကုိယ့္ရဲ႕ပတ္၀န္းက်င္မွာ ျခင္ခုိေအာင္းႏုိင္တဲ့ေနရာေတြရွိမလား ဆုိတာကုိ သတိထားမိဖုိ႔လုိတယ္။ ေနာက္ၿပီး မုိးက ကြက္တိကြက္က်ား ရြာတဲ့အခါ တင္က်န္ခဲ့တ့ဲေရေတြမွာ ျခင္က်ားေတြေပါက္ဖြားႏုိင္တယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ေက်ာင္းက ကူးတာမ်ားတဲ့အတြက္ ေက်ာင္းတက္မယ္ ဆုိရင္ ကေလးေတြကုိ အက်ႌလက္ရွည္၊ ေဘာင္းဘီရွည္ေတြကုိ ၀တ္ဆင္ ေပးဖုိ႔လုိတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကုိယ့္ပတ္၀န္းက်င္မွာ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးျဖစ္တဲ့ ကေလးေတြရွိေနလားဆုိတာကုိ သတိထားဖုိ႔လုိတယ္။ ဒါကေတာ့ ကုိယ့္ ပတ္၀န္းက်င္မွာရွိတဲ့ ေရွ႕ဆယ္အိမ္၊ ေနာက္ဆယ္အိမ္မွာ ျခင္ေဆးမႈတ္ တာေတြ လာၿပီဆုိရင္ေတာ့ သတိထားရမယ္။ အဲဒီလုိလာမႈတ္တာက ေသြးလြန္တုပ္ေကြးရွိလုိ႔လာတာ။ ျခင္က အသားပူတဲ့သူေတြနဲ႔ ေခြၽးနံ႔ နံ တဲ့သူေတြကုိ အမ်ားဆုံးကုိက္တတ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျခင္မကိုက္ေအာင္ အထူးသတိထားဖုိ႔လုိအပ္တယ္။

မဧပရယ္ခ်ိဳ (တာေမြၿမိဳ႕နယ္)

ကုိယ္က ကေလးရွိေတာ့ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးကေတာ့ အထူးဂ႐ု စုိက္ရတဲ့ေရာဂါပဲ။ ကေလးေတြက ဒီအခ်ိန္ဆုိ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးျဖစ္ေန က်ဆုိေတာ့ မိုးနည္းနည္းရြာၿပီဆုိတာနဲ႔ သားကုိ ျခင္ကုိက္မခံရေအာင္ ေဘာင္းဘီရွည္၊ အက်ႌလက္ရွည္၀တ္ထားေပးတယ္။ မႏွစ္ကဆုိ သားက ေသြးလြန္တုပ္ေကြးအဆင့္မေရာက္ေပမယ့္ မုိးတြင္းႀကီးဖ်ားလုိ႔ ေဆး႐ုံ တစ္ခါေရာက္သြားတယ္ဆုိေတာ့ ေသခ်ာဂ႐ုစုိက္ရတယ္။ အခုလည္း မုိးတြင္းေတာင္မစေသးဘူး။ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးျဖစ္လုိ႔ ကေလးေတြ ဆုံး တယ္ၾကားေတာ့ ပုိစိတ္ပူေနရတယ္။ ေက်ာင္းကေတာ့ ပုဂၢလိကကုိယ္ ပုိင္ေက်ာင္းဆုိေတာ့ ကေလးတစ္ဦးခ်င္းကုိ ေသခ်ာဂ႐ုစုိက္ေပးပါတယ္။ ေရေျမာင္းေတြကုိ ေရစီးေရလာ ေကာင္းေအာင္၊ အမႈိက္ပုံေတြကုိ လူေန၀န္းက်င္မွာ မရွိေအာင္ေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေပးေစလုိပါ တယ္။ မိဘေတြအေနနဲ႔လည္း သားသမီးေတြကုိ မုိးတြင္းဘက္ဖ်ားတာမ်ိဳးကုိ မေပါ့သင့္ပါဘူး။ ေဆး႐ုံ၊ ေဆးခန္းတန္းသြားပါ။ ေဆးၿမီးတုိေတြ မသုံးပါနဲ႔လုိ႔ အႀကံျပဳခ်င္ပါတယ္။

မစႏၵီဆုမြန္ (သူနာျပဳဆရာမ)

ေသြးလြန္တုပ္ေကြး မျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္တာေတြ လုပ္ လုိ႔ရပါတယ္။ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးျဖစ္ေစတဲ့ျခင္က အိမ္မွာရွိတဲ့ ဘုရား ပန္းအုိးထဲကေရတုိ႔၊ ေရခ်ိဳးေရေတြတို႔၊ အုိးျခမ္းပဲ့မွာတင္ေနတဲ့ေရေတြ တုိ႔ အဲဒါေတြအကုန္လုံးကုိ ေရေတြသြန္ထားရပါမယ္။ အိမ္ကုိလည္း ျပ တင္းတံခါးမ်ားဖြင့္ထားၿပီးေတာ့ ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းေအာင္လုပ္ ေပးထားရမယ္။ ျခင္က်ားက ေရၾကည္ေရသန္႔မွာေပါက္ဖြားတာေၾကာင့္ကေလးေတြကုိလည္း အက်ႌလက္ရွည္၊ေဘာင္းဘီရွည္ေတြ၀တ္ထား ေပးရမယ္။ တာ၀န္ရွိသူေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ ျခင္ေဆးမႈတ္တာတို႔၊ ေရကန္ထဲကုိ အဘိတ္လုိ႔ေခၚတဲ့ ေဆးမႈန္႔ခတ္တာတို႔ ျပဳလုပ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒီေရာဂါလကၡဏာလုိ႔ သံသယရွိရင္ေတာ့ နီးစပ္ရာ ေဆး႐ုံကုိ သြားသင့္တယ္။

ေဒၚခ်ိဳခ်ိဳေ၀ (အထက္တန္းျပ အလက(၂) မိတၳီလာၿမိဳ႕)

မုိးရာသီစလာၿပီဆုိေတာ့ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါအႏၲရာယ္ရွိပါ တယ္။ ကြၽန္မတို႔ေက်ာင္းေတြမွာေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္က်န္းမာေရးအဖြဲ႕နဲ႔ပူး ေပါင္းၿပီး ကေလးေတြနဲ႔ဆရာ၊ ဆရာမေတြကုိ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါ နဲ႔ ျခင္ေၾကာင့္ျဖစ္ပြားတတ္တဲ့ ေရာဂါမ်ား ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရး အသိ ပညာေပးေဟာေျပာပြဲေတြလုပ္ေပးတယ္။ ၿမိဳ႕နယ္၊ ရပ္ကြက္အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးမွဴးေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ေက်ာင္း၀င္း၊ ေက်ာင္းျပင္ျခင္ေဆးဖ်န္းတယ္။ ႏွစ္စဥ္ေဆာင္ရြက္ေနက်ပါ။ ဒါက ေက်ာင္းက လုပ္ေပးႏုိင္တဲ့အပိုင္းေပါ့။ မိဘေတြအေနနဲ႔လည္း ေသြးလြန္တုပ္ေကြးရာသီမွာကေလးေတြကုိ ေက်ာင္းလႊတ္တဲ့အခါ အက်ႌရွည္၊ ေဘာင္းဘီရွည္စသျဖင့္ ျခင္ကုိက္မခံရဖုိ႔ လုံုလုံၿခံဳၿခံဳ၀တ္ေပးသင့္တယ္။ ျဖစ္မွ ေဆး႐ုံ၊ ေဆးခန္းသြားရရင္ ကေလးလည္း ေက်ာင္းပ်က္၊ ေ၀ဒနာခံစားရတယ္။ မိဘေတြလည္း စိတ္ပူ၊ အလုပ္ပ်က္ရတယ္။ ႀကိဳတင္ကာကြယ္တာ အေကာင္းဆုံးပါပဲ။ အစုိးရဘက္ကလည္း လက္ရွိမွာ ႏႈိးေဆာ္ အသိေပးခ်က္ေတြကုိ တီဗီ၊ ေရဒီယုိေတြက လႊင့္ေပးေနေတာ့၊ ကာကြယ္ေရးနည္းလမ္းကေတာ့ လူေတာ္ ေတာ္မ်ားမ်ား လက္လွမ္းမီၾကမယ္ထင္ပါတယ္။

မခုိင္ရည္တင့္ (Rapheal International (INGO) မန္ေနဂ်ာ)

အဓိကကေတာ့ ကုိယ့္ကေလးကုိ ျခင္မကိုက္ေအာင္ဂ႐ုစုိက္ရပါ မယ္။ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါက ျခင္ေၾကာင့္အဓိကကူးစက္တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ မိမိိအိမ္၊ မိမိပတ္၀န္းက်င္က ျခင္ေအာင္းႏုိင္မယ့္ေနရာေတြ ကုိ ရွင္းလင္းသင့္ပါတယ္။ ပတ္၀န္းက်င္သန္႔ရွင္းေရးနဲ႔ ျခင္ႏွိမ္နင္းေရး ကုိ အေလးထားေဆာင္ရြက္သင့္တယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္ရွင္။ ပတ္၀န္းက်င္ မွာေရဆုိးေရေျမာင္းေတြ တူးေဖာ္သန္႔ရွင္းၿပီး ကေလးေတြကုိအိပ္ရင္ ျခင္ေထာင္ ေထာင္ေပးဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။ ကြၽန္မဆုိ ကြၽန္မတူ၊ တူမေလး ေတြကုိ ခ်ည္ထည္ပါးပါးလက္ရွည္၊ ေဘာင္းဘီရွည္၀တ္ေပးဖို႔ အိမ္က အစ္မကုိ ခဏခဏ မွာျဖစ္တယ္။ ေရာဂါလကၡဏာအေနနဲ႔က အနီစက္ ေလးေတြ အမ်ားႀကီးေပၚလာႏုိင္ပါတယ္။ မိဘေတြအေနနဲ႔ ေဆး႐ုံ၊ ေဆးခန္းသြားျပသင့္တယ္ထင္ပါတယ္။ အစုိးရအေနနဲ႔လည္း အသိပညာေပး အလုပ္ေတြ အမ်ားႀကီးလုပ္ေနေပမယ့္ ဒီထက္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေစခ်င္ပါတယ္။

မသဇင္ဖူးေအာင္ (ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕)

ကေလးေတြကုိ ေပးအိပ္တဲ့အခ်ိန္၊ ကစားတဲ့အခ်ိန္ေတြမွာ ဂ႐ုစုိက္ စြာနဲ႔ၾကည့္တယ္။ ျခင္မကိုက္ေအာင္သတိထားတယ္။ ေန႔ခင္းဘက္ ကုိက္တဲ့ျခင္က ပုိအႏၲရာယ္ရွိေတာ့ မကုိက္ေအာင္သတိထားတယ္။ ျခင္ မခုိႏုိုင္တဲ့ေနရာေတြကုိ ရွင္းလင္းတယ္။ ကေလးေနမေကာင္းျဖစ္တဲ့အ ခ်ိန္ ေကြးေနတာမ်ိဳး၊ အနီစက္ေတြ ထြက္ေနၿပီဆုိရင္ နီးစပ္ရာေဆးခန္း အျမန္သြားပါ။ ဒါမွမဟုတ္ ေဆး႐ုံတက္လိုက္ပါ။ ဒါက ေရာဂါလကၡဏာ ပါ။ ရပ္ကြက္ထဲမွာရွိတဲ့ေရေျမာင္းေတြကုိ ျခင္ေတြမ်ိဳးမပြားေအာင္ ရွင္း လင္းသင့္တယ္။ ခ်ံဳေတြရွိရင္ ရွင္းလင္းသင့္တယ္။ ဒီေရာဂါက လူႀကီး လည္းျဖစ္ႏုိင္ေတာ့ လူႀကီးေတြပါ သတိထားေနထုိင္သင့္ပါတယ္။ ျပည္ နယ္ေတြနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ မြန္ျပည္ နယ္က အခုႏွစ္မွာ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး ျဖစ္ေနတာ ပထမေနရာလုိ႔ ေျပာသံၾကားတယ္။ ျခင္မကုိက္ေအာင္ သတိထားေနထုိင္ပါ။ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးက ျခင္ေၾကာင့္ အဓိကျဖစ္ေစတယ္ဆုိေတာ့ သက္ဆုိင္ရာတာ၀န္ရွိ သူေတြအေနနဲ႔ ျပည္သူေတြကုိ ပညာေပးလုပ္ငန္းေတြလုပ္ေပးပါ။ ျပည္သူေတြကလည္း ျခင္မေပါက္ဖြား ေအာင္ ဂ႐ုစုိက္ေနထုိင္ပါ။

ေဒါက္တာခင္ညိဳ (ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္၊ ေဒးဒရဲ)

ေသြးလြန္တုပ္ေကြးက အရင္တုန္းကေတာ့ ကေလးေတြမွာသာျဖစ္ ေပမယ့္ အခုႀကီးတဲ့သူေတြမွာလည္း ျဖစ္ေနတာရွိတယ္။ ဆုိေတာ့ ႀကီး ႀကီးငယ္ငယ္ဖ်ားလုိ႔ ရက္ၾကာလာၿပီဆုိရင္ေတာ့ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးကုိ ေခါင္းထဲမွာသံသယရွိၿပီး ထားၿပီးေတာ့ ကုတာအေကာင္းဆုံးပဲေပါ့။ေသြး လြန္တုပ္ေကြးလုိ႔ ေခါင္းထဲမွာထားၿပီးေတာ့ ကုရင္မမွားဘူး။ ေနာက္တာ ၀န္ရွိတဲ့သူေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့အပိုင္းေပါ့။ ၿမိဳ႕နယ္မွာဆုိရင္ သက္ဆိုင္ ရာတာ၀န္ရွိတဲ့ သူေတြထဲမွာ က်န္းမာေရးဌာနရွိတယ္။ အာဏာပုိင္အဖြဲ႕ ရွိတယ္။ က်န္းမာေရးဌာနအဖြဲ႕ကေတာ့ သတိထားေနရမယ္။ ေတြ႕ၿပီ ဆုိတာနဲ႔ ေသြးလန္႔တဲ့ အေျခအေနမေရာက္ေအာင္ သတိထားၿပီးေတာ့ ေစာင့္ေရွာက္ေပးေနရမယ္။ ေနာက္အဓိကသက္ဆိုင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္သူအဖြဲ႕အေနနဲ႔ကလည္း ကုိယ့္ၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာ ၾကည့္ေနရမယ္။ က်န္းမာေရး အဖြဲ႕နဲ႔အာဏာပုိင္ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္မႈေတြရွိရမယ္။ ကုိယ့္သက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္မွာသတိေပးရမယ္။ ျခင္ကုိက္မခံရဖုိ႔၊ ျခင္မပြားဖုိ႔ ဒါေလး ေတြအေၾကာင္းၾကားမယ္။ အသိေပးရမယ္။ သန္႔ရွင္းေရးအတြက္ ေဆာ္ ဩရမယ္။ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြထုတ္ေပးရမယ္။ ကြၽန္မတို႔ေဒသမွာေတာ့ ဒီလုိလကၡဏာမ်ိဳးသိပ္မေတြ႕ရ ေပမယ့္ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြေနရာေတြက အထူးသတိထားသင့္ပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးျပည္သူေတြကုိ အသိေပးလုိတာ က အကယ္၍ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ လကၡဏာရပ္ေတြ ေပၚ လာၿပီဆုိရင္ေတာင္မွ အားကုိးပါ။ ျပည္သူ႕က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ေတြရွိတယ္။ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြရွိတယ္။ ကေလးေရာဂါအေျခအေနမလြန္ ခင္မွာပဲ ကူညီေပးႏုိင္မယ့္သူေတြရွိတယ္ဆုိတာကုိ သိေစခ်င္ပါတယ္။

ဦးေဇာ္ေဇာ္ (စုိက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းရွင္)

ေသြးလြန္တုပ္ေကြးမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ဖုိ႔ဆုိရင္ ေရစီးေရလာ ေကာင္းေအာင္လုပ္ရမယ္။ ေရေျမာင္းေတြမွာ အမႈိက္ေတြ မပိတ္ေအာင္ စည္ပင္ေရာ၊ ျပည္သူေတြေရာ တာ၀န္ရွိပါတယ္။ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ အမႈိက္ပစ္ရမယ့္ေနရာမွာပဲပစ္ရမယ္။ ေျမာင္းေတြ၊ ေခ်ာင္းေတြမွာ အမႈိက္မပစ္ဖုိ႔ လုိမယ္။ စည္ပင္ဘက္ကလည္း ေျမာင္းေတြမွာ အမႈိက္ ေတြရွိရင္ ဆယ္ေပးရမယ္။ ေရစီးေရလာေကာင္းမွ ျခင္ေတြ မေပါက္ဖြား ႏုိင္မွာပါ။ ေနာက္တစ္ခုက စည္ပင္က တာ၀န္ရွိသူေတြကလည္း မုိးရြာ တဲ့အခ်ိန္ လမ္းေတြေပၚေရမတင္ေအာင္၊ နိမ့္တဲ့ရပ္ကြက္ေတြထဲ ေရ မ၀င္ေအာင္ ဘယ္လုိေျဖရွင္းရမလဲဆုိတာ အစီအစဥ္ေတြခ်သင့္ပါတယ္။ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ကလည္း ကုိယ့္အိမ္၀န္းက်င္မွာ ေရမ၀ပ္ေအာင္ ကုိယ့္အစီအစဥ္နဲ႔ကုိယ္လုပ္သင့္ပါတယ္။ ခ်ံဳေတြမရွိေအာင္လည္း သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ရမယ္။ ခ်ံဳေတြ၊ ေရ၀ပ္ေနတာေတြရွိရင္ ျခင္ေတြေပါက္ဖြား ႏုိင္ၿပီး ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါျဖစ္ေစႏုိင္တယ္။

ေဒါက္တာေစာ၀င္း (ကေလးအထူးကု ဆရာ၀န္ႀကီး)

ေသြးလြန္တုပ္ေကြးက ျခင္က်ားေၾကာင့္ေပါက္တယ္။ ျခင္က်ား အေကာင္ကုိ ႏွိမ္နင္းဖုိ႔အေရးႀကီးတယ္။ ျခင္ေဆးမႈတ္တာထက္ ပုိး ေလာက္လမ္းႏွိမ္နင္းဖုိ႔အတြက္ အေရးႀကီးတယ္။ ဖုံးသြန္လဲစစ္ထည့္ တာေတြလည္း လုပ္သင့္တယ္။ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ အျပင္ကေဆး ဆုိင္ေတြမွာ ပုိးေလာက္လမ္းေသတဲ့ေဆးကုိ ၀ယ္ယူလုိ႔ရႏုိင္တယ္။ ဒါ ေတြထည့္ထားမယ္ဆုိရင္ ပုိးေလာက္လမ္းမေပါက္ဖြားေတာ့ဘူး။ ေသာက္ေရမွာေတာ့ အခုထိ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနက သုေတသန လုပ္တုန္းရွိေသးတယ္။ သုံးေရေတြမွာေတာ့ ထည့္လုိ႔ရတယ္။ အေရး ႀကီးတာကေတာ့ လူထုကုိယ္တုိင္က ေသြးလြန္တုပ္ေကြးကုိ သတိထားမိ ဖုိ႔လုိတယ္။ ဖ်ားတဲ့ကေလးတုိင္းသည္ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းေတြနဲ႔ လူထုက သတိထားမိဖုိ႔ လုိတယ္။ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးျဖစ္လုိ႔ ေဆး႐ုံတင္ရေတာ့မယ္ဆုိရင္ ဗုိက္ေအာင့္၊ မွိန္းတာတို႔ဆုိရင္ ေဆး႐ုံတင္ ထားရေတာ့မယ္။ ဒီလုိႀကိဳၿပီးတင္ထားရင္ ဆရာတုိ႔ကုိယ္တုိင္က အေၾကာေဆးသြင္းတာတို႔လုပ္ၿပီး ကုသ ရင္ အေသအေပ်ာက္က နည္းႏုိင္တယ္။ ျခင္ႏွိမ္နင္းေရးက ေတာ္ေတာ္ ခက္ခဲတယ္။ ျပည္သူလူထုကုိယ္တိုင္က ပါ၀င္လႈပ္ရွားဖုိ႔လုိတယ္။ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာန ၀န္ထမ္းေတြ၊ ဆရာေတြလည္း အေရးႀကီးတယ္။ အဓိကကေတာ့ ေက်ာင္းမွာ ကူးၾကတာမ်ားတယ္။ ကေလးတစ္ ေယာက္ေသြးလြန္တုပ္ေကြးျဖစ္ၿပီဆုိရင္ သတိထားမိဖုိ႔လုိတယ္။ အႏၲရာယ္ရွိတဲ့ကေလးေတြဆုိရင္ အန္တာတို႔၊ မိွန္းတာတို႔ျဖစ္မယ္။ ဒါေတြ ေတြ႕ၿပီ ဆုိရင္ ေဆး႐ုံတင္ထားဖုိ႔လုိတယ္။ က်န္းမာေရး၀န္ႀကီးဌာနအေနနဲ႔ လည္း ေဆးကုသမႈေတြအဆင့္ဆင့္လုပ္ ဖုိ႔လုိတယ္။ ေဆး႐ုံေတြအေနနဲ႔လည္း ကုိယ္မကုႏုိင္ရင္ ကုႏုိင္တဲ့ေဆး႐ုံကုိလႊဲရမယ္။ ေသြးတို႔၊ ေသြးရည္ ၾကည္တုိ႔လည္း လုိအပ္တယ္။ ဒါမ်ိဳးလုပ္ရင္ေတာ့ ျပႆနာမရွိဘူး။ ရာသီတိုင္းမွာ ဖ်ားနာရင္ေသြးလြန္ တုပ္ေကြးလုိ႔ မွတ္ထားရမယ္။ ျမန္မာ ႏုိုင္ငံမွာက ျပည္သူေရာ၊က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းေရာ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ ၿပီး လုပ္မွရမွာ။

ေဒါက္တာေက်ာ္သက္စုိး (အေထြေထြေရာဂါကု ဆရာ၀န္)

အဓိကကေတာ့ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးဟာ ျခင္ကုိက္ခံရလုိ႔ ျဖစ္တာမုိ႔ လုိ႔ ျခင္မကုိက္ဖုိ႔က အေရးႀကီးဆုံးပါ။ မိမိတစ္အိမ္တည္း ကာကြယ္လုိ႔ မရတာေၾကာင့္ မိမိလမ္းအလုိက္၊ ရပ္ကြက္အလုိက္၊ မိမိကေလးတက္ ေနေသာေက်ာင္းစတာေတြမွာပါ ျခင္မရွိေရးေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္မွအ ဆင္ေျပမွာပါ။ က်န္းမာေရးဌာနေတြက လုပ္ေဆာင္ေပးေနေပမယ့္ ၀န္ နဲ႔အားမမွ်ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္သူေတြက အသိစိတ္ဓာတ္ျပည့္၀စြာနဲ႔ပူး ေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။ ျခင္မရွိေအာင္ ဂ႐ုစုိက္သန္႔ရွင္းေပး ပါ။ ျခင္ကိုက္မခံရေအာင္ေနေပးပါ။ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးေရာဂါကုိ ျဖစ္ ေစတဲ့ ျခင္ကုိက္မိၿပီဆုိတာနဲ႔ ေရာဂါကူးစက္ခံရၿပီျဖစ္ပါတယ္။ ေရာဂါအျပင္းအေပ်ာ့ကေတာ့ လူနာတစ္ဦး ခ်င္းေပၚ မူတည္ပါတယ္။ ေရာဂါလကၡဏာေတြကေတာ့ အဖ်ားႀကီးတာအဓိကပါ။ ဒါေၾကာင့္ မိဘအမ်ားစု က ဖ်ား႐ုံပဲဆုိၿပီး ေပါ့ဆမိတာက ကေလးေတြ မေသသင့္ဘဲ ေသဆုံးရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး လကၡဏာဟာ အဖ်ားႀကီးမယ္၊ ခႏၶာကုိယ္မွာ အနီစက္ေတြေပၚမယ္၊ ကေလးဟာ အဖ်ားက်သြားရင္ ႏုံးေခြ သြားမယ္၊ အန္မယ္၊ ေကာ္ဖီေရာင္ေတြ အန္ရင္ေတာ့စုိးရိမ္ရတဲ့ အဆင့္ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး ေရာဂါကုိ ကုသတဲ့ေဆးမရွိပါဘူး။ လူရဲ႕ကုိယ္ခံအားကသာ ေရာဂါကုိ တုိက္ထုတ္ရတာပါ။ အဲဒါ ေၾကာင့္ လူနာရဲ႕ကုိယ္ခံအား ေကာင္းလာၿပီး ေရာဂါကုိျပန္တုိက္ႏုိင္ေအာင္ေဆး႐ုံတင္ၿပီး ေဆးသြင္း၊ ေသြးရည္ၾကည္ သြင္းတာေတြနဲ႔ အထူး ၾကပ္မတ္ကုသရပါမယ္။ ေဆးေတြသြင္းေနပါလ်က္နဲ႔ လူနာကုိယ္ခံအား တက္မလာဘဲ ေရာဂါကႏုိင္သြားလုိ႔ လက္လႊတ္လုိက္ရတဲ့ကေလးငယ္ေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ျခင္ဟာ အေကာင္ေသး ေပမယ့္ လူကုိ ေသေစႏုိင္ေအာင္ဆုိးပါတယ္။ ဖုံးသြန္လဲစစ္ခပ္ျမႇဳပ္ပစ္ရွင္းေထာင္ဆုိတဲ့အတိုုင္း ေရသုိေလွာင္ ထားတ့ဲေနရာေတြကုိ ျခင္မေပါက္ေအာင္ဖုံးအုပ္ပါ။ ေရက်န္ေတြေန႔စဥ္မွန္မွန္သြန္ပစ္ပါ။ ဘုရားပန္းေတြ၊ ပန္းအုိး ေတြ ေန႔စဥ္မွန္မွန္ေရလဲပါ။ ေရတြင္း၊ ေရကန္၊ ေရပုံးမ်ားမွာ ပုိးေလာက္လမ္းမရွိေစဖုိ႔ေရစစ္နဲ႔စစ္ပါ။ ျခင္မေပါက္ေစဖုိ႔ ေဆးခတ္ပါ။ အမႈိက္ေတြ၊ ေရ၀ပ္ႏုိင္တဲ့ေနရာေတြကုိ ေျမျမႇဳပ္ပါ။ အမႈိက္ေတြကုိ ေရေျမာင္း ေတြ မပိတ္ေစဖုိ႔ စနစ္တက်စြန္႔ပစ္ပါ။ မိမိပတ္၀န္းက်င္မွာ ျခင္ခုိေအာင္းႏုိင္တဲ့ ခ်ံဳမ်ားစသည္ကုိ ရွင္းလင္းပါ။ ျခင္ေထာင္ေထာင္၍ အိပ္ပါ။ စတာေတြကုိ သတိရွိရွိျပဳလုပ္ေပးဖုိ႔မွာၾကားလုိပါတယ္။

ေဒၚေအးေအးသင္း (ျပည္ၿမိဳ႕ေန မိခင္တစ္ဦး)

ေသြးလြန္တုပ္ေကြးမျဖစ္ေအာင္ အဓိကကေတာ့ ျခင္မကိုက္ေအာင္ သတိျပဳလုပ္ေဆာင္ရတာပဲ။ အိမ္ကကေလးေတြကုိ ျခင္ေထာင္ ေထာင္ ေပးတာတို႔၊ ျခင္ေဆးေခြထြန္းေပးတာတို႔လုပ္တယ္။ ေက်ာင္းသြားရင္ လည္း ျခင္ကုိက္မခံရေအာင္သတိထားေနဖုိ႔ မွာရတယ္။ အခုလုိ မုိးဦး ကာလမွာ ကေလးကုိယ္ပူလုိက္၊ ပူတာေပ်ာက္လုိက္ျဖစ္ရင္၊ ေနမ ေကာင္းျဖစ္လာရင္ ဆရာ၀န္နဲ႔ပဲ သြားျပပါတယ္။ အိမ္အနီး၀န္းက်င္မွာ ေသြးလြန္တုပ္ေကြးျဖစ္ေစမယ့္ ျခင္ခုိေအာင္းေစတဲ့အေနအထားေတြ ေတာ့ မရွိဘူး။ အနီးအနားကုိ ျခင္ေဆးဖ်န္းေပးတာတို႔ ေသြးလြန္တုပ္ ေကြးနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ အသိပညာေပးလာေရာက္လုပ္ေဆာင္ေပးတာမ်ိဳးလည္း မရွိပါဘူး။ တာ၀န္ရွိသူေတြ အေနနဲ႔ကေတာ့ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး ေရာဂါလကၡဏာရွိတဲ့ အနီးအနားေတြမွာသာ ျခင္ေဆးဖ်န္းတာတို႔၊အသိပညာေပးတာတို႔လုပ္တာေတြ႕ရတယ္။ ေရာဂါလကၡဏာမေတြ႕တဲ့ ေနရာေတြကုိလည္း ျခင္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ႏွိမ္နင္းရမွာေတြကုိ ထဲထဲ၀င္၀င္ အိမ္တိုင္ရာေရာက္အသိပညာေပးလုပ္ေပးရင္ ပုိေကာင္းမွာပါ။


Ref - 7daydaily