အစားအစာသန္႔ရွင္း ေဘးကင္းက်န္းမာ

အစားအစာ သန္႔ရွင္း၊ ေဘးကင္း က်န္းမာ
▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄▄
▲▲▲▲▲▲▲▲▲▲▲▲▲▲▲▲▲

စားေသာက္ဆိုင္ ယဥ္ေက်းမႈက ၿမိဳ႕ႀကီးတိုင္းလိုလိုတြင္ ထြန္းကားလာသည္ကို ျမင္ေတြ႕ရသည္။ နံနက္ခင္း စားေသာက္ရန္အတြက္ လက္ဖက္ရည္ ဆ္ိုင္သည္ လက္ဖက္ရည္၊ ေကာ္ဖီ၊ အီၾကာေကြး၊ နံျပား ေလာက္သာ ေရာင္းခ်သည့္ဆိုင္မ်ိဳး မဟုတ္ေတာ့ဘဲ အစားအေသာက္ အမ်ိဳးအမည္ မ်ားစြာကို ေရာင္းခ်ေသာ ဆိုင္မ်ား ျဖစ္လာသည္။ ရန္ကုန္ကဲ့သို႔ေသာ ၿမိဳ႕ႀကီး၏ ၿမိဳ႕နယ္တိုင္းလိုလိုတြင္ ယင္းကဲ့သို႔ေသာ ဆိုင္မ်ား၌ နံနက္ခင္း အခ်ိန္မ်ားတြင္ ႀကိတ္ႀကိတ္တိုး စည္ကားေနတတ္သည္။ ထို႔ျပင္ လူစည္ကားရာ ေနရာမ်ားတြင္ ေရာင္းခ်တည္ခင္းၾကသည့္ လမ္းေဘးစားေသာက္ဆိုင္မ်ား၊ သန္႔ရွင္းမႈ လြန္စြာအားနည္းသည့္ အေနအထားျဖင့္ ေရာင္းခ်ေနသည့္ အသား၊ ငါး၊ ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္မ်ားႏွင့္ အျခားအစားအစာမ်ား၏ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ လုံၿခဳံစိတ္ခ်ရမႈမ်ားမွာ ဆန္းစစ္ရန္လိုအပ္လွသည္။

အစားအစာမ်ားမွျဖစ္ေပၚလာႏိုင္သည့္ အၱရာယ္မွာ အစာအဆိပ္ သင့္သည့္အႏၲရာယ္ျဖစ္ၿပီး မသန္႔ရွင္းေသာ အစားအစာမ်ားတြင္ ပါဝင္ ေနတတ္သည့္ မႈိႏွင့္ဗက္တီးရီးယားပိုးမႊားတို႔ေၾကာင့္ အစာအဆိပ္သင့္ျခင္း ျဖစ္ေပၚလာရျခင္းျဖစ္သည္။ အသားကင္ဆိုင္မ်ားတြင္ ေရာင္းခ်သည့္ ဝက္သား၊ ၾကက္သား၊ ဆိတ္သားစသည့္ အကင္မ်ား၌ Verotoxigenic Escherichia coli ေခၚ ပိုးတစ္မ်ိဳးကို ေတြ႕ရွိရတတ္ၿပီး ၎ပိုးမွထုတ္လုပ္သည့္ အဆိပ္ေၾကာင့္ အစာလမ္းေၾကာင္း အဆိပ္သင့္ကာ ဗိုက္နာျခင္း၊ ေအာ့အန္ျခင္း၊ ဝမ္းပ်က္ျခင္းလကၡဏာမ်ား ခံစားရတတ္သည္။ အသားမ်ား၏ သန္႔ရွင္းမႈ၊ ေရာင္းခ်ရန္ျပင္ဆင္သည့္ေနရာ၏ သန္႔ရွင္းမႈ၊ အစား အေသာက္ကိုင္တြယ္သူ၏ တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းမႈတို႔ အားနည္းခ်က္ေၾကာင့္ အဆိုပါေရာဂါပိုးမွာ အစားအစာ၌ ပါလာျခင္းျဖစ္သည္။

ျမန္မာတို႔အစားမ်ားသည့္ င႐ုတ္သီးမႈန္႔မ်ားတြင္ Aflatoxin B1 ေခၚ မႈိတစ္မ်ိဳး ပါဝင္ေနတတ္ၿပီး ယင္းအဆိပ္ဓာတ္သည္ အပူျဖင့္ခ်က္ျပဳတ္ စားေသာက္သည့္တိုင္ေအာင္ အာနိသင္ပ်က္ျပယ္သြားျခင္း မရွိသကဲ့သို႔ အစားအေသာက္ထဲတြင္ ပါဝင္ေနသည့္တိုင္ေအာင္ အေရာင္၊ အနံ႔၊ အရသာတို႔ ေျပာင္းလဲျခင္းမရွိသည့္အတြက္ မႈိပါေနေၾကာင္း သိရွိႏိုင္ရန္ ခက္ခဲသည္ဟု ဆိုသည္။ တစ္ဖန္ လမ္းေဘးစားေသာက္ဆိုင္မ်ားတြင္ လူအမ်ား စားသုံးေလ့ရွိသည့္ အခ်ဥ္မ်ားတြင္လည္း Clostridium perfringens ဟု ေခၚသည့္ ဗက္တီးရီးယားပါဝင္ေၾကာင္းႏွင့္ ဆိုခဲ့ပါ မႈိႏွင့္ ဗက္တီးရီးယား တို႔သည္လည္း အစာအဆိပ္သင့္ေစေၾကာင္း သုေတသီတို႔က ေတြ႕ရွိထား ၾကသည္။

Bacillus cereus အစာအဆိပ္သင့္မႈသည္ ထမင္းေၾကာ္မ်ားတြင္ အဓိက ေတြ႕ရွိႏိုင္ၿပီး ထမင္းေၾကာ္ကို အပူေပးၿပီး ျပန္ေႏႊးျခင္းျဖင့္ ေရာဂါပိုး ေပါက္ပြားမႈကို အားေပးသကဲ့သို႔ျဖစ္ေၾကာင္း၊ Staphylococcus aureus ေရာဂါပိုးကို လက္တြင္ ျပည္တည္နာရွိေသာ အစားအေသာက္ ကိုင္တြယ္သူထံမွ ဝယ္ယူသည့္အစာတြင္ စမ္းသပ္ေဖာ္ထုတ္ ေတြ႕ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ၎ပိုးမွထြက္ရွိသည့္ အဆိပ္သည္ ပြက္ပြက္ဆူေအာင္ခ်က္ျပဳတ္မႈကို ခံႏိုင္ရည္ရွိၿပီး အစားအစာမွာလည္း မူရင္းအေရာင္၊ အနံ႔၊ အရသာမပ်က္ရွိေနေၾကာင္း ေဆးသုေတသနဆိုင္ရာေဖာ္ထုတ္မႈ တစ္ခုတြင္ ေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္။ ၎အစာကို စားသုံးမိပါက အျပင္းအထန္ ဗိုက္နာျခင္း၊ ေအာ့အန္ျခင္း၊ ဝမ္းပ်က္ျခင္းစသည့္ အစာလမ္းေၾကာင္း အဆိပ္သင့္မႈကို ခံစားရမည္ ျဖစ္သည္။

အစာအဆိပ္သင့္ျခင္းမွာ အစားအစာအတြက္ျပင္ဆင္မႈ အဆင့္ဆင့္ တို႔တြင္ သန္႔ရွင္းမႈအားနည္းျခင္း၊ အစားအေသာက္ သိမ္းဆည္းသိုေလွာင္ရာတြင္ စနစ္တက်မရွိျခင္း၊ ကုန္ၾကမ္းအရည္အေသြး ညံ့ဖ်င္းျခင္းႏွင့္ ကိုင္တြယ္ ေရာင္းခ်သူ၏ တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းမႈ အားနည္းျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ေရာဂါပိုးမ်ား ကပ္ၿငိေပါက္ပြားရာမွ လူကိုအႏၲရာယ္ျဖစ္ေစျခင္း ျဖစ္သည္။ သန္႔ရွင္း လတ္ဆတ္ေသာ အစားအစာကို စနစ္တက် သိုေလွာင္ သိမ္းဆည္းျခင္း၊ သန္႔ရွင္းစြာကိုင္တြယ္ခ်က္ျပဳတ္ျခင္း၊ အစားအစာျပင္ဆင္ေရာင္းခ်သည့္ ေနရာ၏ သန္႔ရွင္းျခင္း၊ ေရာင္းခ်သူ၏ တစ္ကိုယ္ေရသန္႔ရွင္းျခင္း အဘက္ဘက္ကျပည့္စုံမွသာ အစာေၾကာင့္ေဘးျဖစ္မည့္ အႏၲရာယ္မွ လြတ္ကင္းႏိုင္မည္ျဖစ္ပါေၾကာင္း။ ။


Credit - MOI